18.01.2018 tarihinde 30295 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği ile Karayolu ile Taşımacılık faaliyetleri için standartlar yeniden düzenlenmiştir.

K Yetki Belgesi Türleri

K 1 Yetki Belgesi : Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara,

Gerçek kişilikler adına olan K1 yetki belgeleri için çekici cinsi taşıtların katar ağırlıkları ile kamyon ve kamyonet cinsi taşıtların azami yüklü ağırlıkları toplamının 25 tondan az olmaması, Tüzel kişilikler adına olan K1 yetki belgeleri için çekici cinsi taşıtların katar ağırlıkları ile kamyon ve kamyonet cinsi taşıtların azami yüklü ağırlıkları toplamının 50 tondan az olmaması gerekmektedir.

K 1* Yetki Belgesi : Yüklü ağırlığı 3,5 tondan düşük araçlarla (kamyonet vb) il sınırları içersinde taşımaclık faaliyetlerinde bulunanlara,

K 2 Yetki Belgesi : Hususi taşımacılık yapacaklara,

K2* Yetki Belgesi : Yüklü ağırlığı 3,5 tondan düşük araçlarlar (kamyonet vb) kendi iştigal konusu ile ilgili taşımacılık faaliyetlerinden bulunanlara,

K 3 Yetki Belgesi : Ticari amaçla taşınma eşyası taşımacılığı yapacaklara verilir.

K3 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 2 adet özmal birim taşıta sahip olması, özmal çekici cinsi taşıtlarının katar ağırlıkları ile özmal kamyon ve özmal kamyonet cinsi taşıtlarının azami yüklü ağırlıkları toplamının 35 tondan az olmaması şarttır.

Yetki belgesi almanın veya yenilemenin genel şartları;

MADDE 13 – (1) Yetki belgesi almak veya yenilemek için;

a) Gerçek kişilerin Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde olmaları,

b) Tüzel kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş ve ticaret siciline tescil edilmiş olmaları,

c) Ticari olarak faaliyette bulunmak üzere, yetki belgesi talep eden veya yenilemek isteyen;

1) Gerçek kişilerde sahip ve/veya varsa temsil ve ilzama yetkili kişi/kişilerin,

2) Anonim şirket statüsündeki tüzel kişiliklerde, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ile temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,

3) Kooperatiflerde, yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile kooperatifi temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,

4) Diğer şirket statüsündeki tüzel kişilerde, tüm ortakların ve bu tüzel kişiliği temsil ve ilzama yetkili yöneticilerin,

mesleki saygınlığa sahip olmaları,

ç) Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyenlerin;

1) B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi talep eden gerçek kişiler hariç faal vergi mükellefi olmaları,

2) Merkezi adreslerinin bulunduğu yerdeki ticaret odası veya ticaret ve sanayi odası veya esnaf ve sanatkarlar odası veya ziraat odasından birine kayıtlı olmaları,

3) Tüzel kişiliklerin, KEP adreslerinin bulunması,

4) 14 üncü maddede belirtilen özel şartları sağlamaları,

5) 73 üncü maddede belirtilen yetki belgesi ücretini veya yetki belgesi yenileme ücretini ödemiş olmaları,

şarttır.

(2) Yetki belgesi sahiplerinin yetki belgelerinin geçerlilik süresince karayolu taşımacılık faaliyetlerinin icrası ile ilgili olarak;

a) Çalışanların ücret ve çalışma şartlarına,

b) Şoförlerin çalışma ve dinlenme sürelerine,

c) Araçların ağırlık ve boyutlarına,

ç) Yol ve araç güvenliğine,

d) Çevrenin korunmasına,

e) Mesleki yeterlilik şartlarına,

uymak sureti ile mesleki saygınlığa sahip olmaları gerekir.

(3) Türkiye’de taşımacılık faaliyetinde bulunacak yabancılara, 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu hükümleri ile bu Yönetmeliğin belirlediği şartları yerine getirmeleri halinde talep ettikleri yetki belgesi verilir.

(4) Adli sicil kayıtlarında, birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen şahısların mesleki saygınlığının bulunup bulunmadığının tespitinde, “adli sicil kaydı” ibaresini ihtiva eden başlığın altındaki kayıtlar dışında başka kayıtlara bakılmaz.

(5) Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen şekilde faaliyette bulunan şahısların mesleki saygınlıklarını kaybetmeleri halinde, bu şahısların faaliyette bulundukları yetki belgesi sahiplerinin, bu durumun gerçekleştiği tarihten itibaren doksan gün içerisinde, durumlarını bu Yönetmeliğe uygun hale getirmemeleri halinde, yetki belgeleri iptal edilir.

(6) Birinci fıkranın (ç) bendinin (1) numaralı alt bendine uymayarak faal vergi mükellefi olmayan yetki belgesi sahiplerinin faaliyetleri, durumun tespit edildiği tarihte geçici olarak durdurulur. Bu şekilde faaliyeti geçici olarak durdurulan yetki belgesi sahiplerinin yeniden faal vergi mükellefi olmaları halinde faaliyetlerine izin verilir.

Yetki belgesi almanın veya yenilemenin özel şartları

Kara Yolu Taşıma Yönetmeliğinin 14. Maddesinin 20.ve 21.fıkrasında;

“(20) Yetki belgesi sahibinin faaliyeti esnasında, bu maddede belirlenen asgari kapasite şartı hariç olmak üzere, yetki belgesi alma şartlarından herhangi birini kaybetmesi ve kaybedilen şartın veya şartların, kaybedildiği tarihten itibaren doksan gün içerisinde giderilmemesi veya tamamlanmaması halinde, yetki belgesi sahibinin, ilgili yetki belgesi kapsamındaki faaliyeti geçici olarak durdurulur. Bu şekilde faaliyeti geçici olarak durdurulan yetki belgesi sahibi, kaybedilen şartı/şartları sağlaması/tamamlaması halinde faaliyetine izin verilir. Ancak, bu maddede belirtilen ve asgari kapasite şartı dışındaki şartın/şartların kaybedildiğinin, yine bu fıkrayla tanınmış doksan günlük süreden sonra tespiti halinde, geçici faaliyet durdurma işlemi süre verilmeksizin uygulanır ve yetki belgesi sahibine ayrıca 25 uyarma verilir.”

“(21) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesi eki taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının;

a) Kazaya uğradığı, yandığı, hurdaya ayrıldığı veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma geldiği,

b) Satıldığı,

c) Kendi istekleriyle düşüldüğü,

ç) Yaşları nedeniyle asgari kapasiteden sayılmadığı,

d) 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası gereğince re’sen düşüldüğü, tarihler esas alınmak kaydıyla, bu maddede öngörülen asgari kapasite şartını kaybetmeleri ve asgari kapasitenin kaybedildiği süre toplamının, 17 nci maddede belirlenen yetki belgesi geçerlilik süresi boyunca 630 takvim gününden fazla olması halinde, yetki belgesi iptal edilir.”

Taşıtların yaşı, cinsi ve diğer şartlar

Kara Yolu Taşıma Yönetmeliğinin 24/(3) – (b) maddesinde;

“b) 30 takvim günü veya daha fazla bir süre geçerli araç muayenesi olmayan yurtiçindeki taşıtlar, yetki belgesi eki taşıt belgelerinden re’sen düşülür. Bu fıkraya göre re’sen düşümü yapılan taşıtların, düşülen yetki belgesi eki taşıt belgesine yeniden ilave edilmesi halinde, bu taşıtlar için taşıt kartı yenileme ücreti alınarak yeniden taşıt kartı düzenlenir.”

Yetki belgesi sahiplerinin ortak yükümlülükleri

Kara Yolu Taşıma Yönetmeliğinin 40. Maddesinin 20.fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde;

“a) K1 veya K3 yetki belgesi sahibi gerçek kişiler ile B3, C1, D3 veya K2 yetki belgesi sahibi gerçek veya tüzel kişiler haricindeki yetki belgesi sahipleri, firmalarında meydana gelen unvan, adres ve 13 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişilere ilişkin değişiklikleri veya acentelik sözleşmelerindeki değişiklikleri ile 14 üncü maddede belirlenmiş sermaye şartını kaybedecek şekildeki sermaye azaltışlarını,

b) Yetki belgesi eki taşıt belgesinde kayıtlı özmal taşıt/taşıtların; kazaya uğraması, yanması, hurdaya ayrılması veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma gelmesi ile plaka bilgisi, rengi, şasi numarası veya taşıt cinsine ilişkin değişiklikleri, değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren doksan takvim günü içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdürler. Bu fıkraya uymayan yetki belgesi sahiplerine 5 uyarma verilir.”

Yetki Belgelerinin Süresi

Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre alınan yetki belgelerinin süresi 5 yıldır.

Yetki belgelerinin yenilenmesi süreci

Yetki Belgeleri Yenileme İşlemleri Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 19 maddesi hükümlerine göre gerçekleştirilir.

Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 19 maddesi:

MADDE 19 – (1) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinin doksan gün öncesinden itibaren Bakanlığa yazılı olarak müracaat edebilirler. Yetki belgesi, yenileme ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenilenir. Yenileme ücretinin, yetki belgesinin bitim tarihinden önce ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak ödenmesi şarttır.

(2) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgelerinin yenilenmesi için yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren 540 takvim günü içinde Bakanlığa yazılı olarak müracaat edilmesi halinde; yetki belgesi, yenileme ücretinin ödendiği tarih esas alınarak yenilenir. Yenileme ücretinin, söz konusu 540 günlük süre içinde ve ödeme tarihindeki geçerli yenileme ücreti olarak ödenmesi şarttır.

(3) Yetki belgesi sahipleri tarafından yetki belgesinin geçerlilik süresinin sona erdiği tarihten itibaren, birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen süreler içinde müracaat edilmemesi veya müracaat edildiği halde yetki belgesi yenilemenin şartlarının yerine getirilmemesi halinde yetki belgesi yenileme hakkı kaybedilir.

(4) Yetki belgesi üzerinde bulunan tüm uyarmalar kaldırılmadan ve yenilenecek yetki belgesi için bu Yönetmelikte öngörülen şartlar sağlanmadan yetki belgesi yenilenmez.

(5) Yenilenen yetki belgeleri için 14 üncü maddede belirtilen süreler, yenilenme öncesi kullanılan süreler dikkate alınmaksızın yeniden başlar.

(6) Bu maddeye göre yetki belgesi yenileme işleminin yapılabilmesi için; yetki belgesinin, bu Yönetmelik kapsamında faaliyeti durdurulmamış veya iptal durumuna gelmemiş olması şarttır.

(7) İkinci fıkrada yer alan süre, sadece yetki belgesi yenileme hakkı olup bu süre, bu durumdakilere faaliyette bulunma hakkı vermez. Bu fıkraya aykırı hareket edenlere, Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen miktarda idari para cezası uygulanır.