COVİD-19 EKONOMİYE ETKİLERİNİ AZALTMAYA YÖNELİK ÇALIŞMALAR GAYRETLE SÜRÜYOR
Ülkemizde ve tüm dünyada etkili olan yeni tip koronavirüse (Covid-19) karşı devletin ve toplumun her kesiminde mücadele yürütüldüğü bilinmektedir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) başta olmak üzere, Türkiye’nin önde gelen meslek kuruluşları ve sivil toplum örgütleri, topyekûn yürütülen mücadeleye destek vermektedir.
TOBB çatısı altındaki tüm oda ve borsalarda olduğu gibi, Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (KUTSO) olarak, koronavirüs salgınının ekonomiye etkilerini azaltmaya yönelik alınan tedbirlere katkı sağlamak gayretiyle bu yöndeki çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.
Bu dönemde virüs salgını sebebiyle üyelerimizin sorunlarını ve çözüm önerilerini hızla TOBB’a iletiyoruz. Birliğimiz ise ülke genelindeki 365 oda ve borsadan gelen sorunları ve talepleri, ilgili kurumlara ileterek takibini yapıyor. Bu taleplerin sonuçlarını ve yapılan çalışmalara dair gelişmeleri her gün oda ve borsalarla anlık paylaşıyor. Bizler de bu gelişmeler hakkındaki bilgileri üyelerimize düzenli olarak iletiyoruz.
Üretim ve hizmet kapasitesinin korunmasına, istihdam ve kalkınmanın sürdürülmesine yönelik çalışmalardan öne çıkanlar, Kısa Çalışma Ödeneği, vergi ve SGK Ödemeleri ile oda/borsa aidatlarının ötelenmesi, Kredi Garanti Fonu’nun kefalet kapasitesinin 500 milyar liraya yükseltilmesi gibi hususlar olmuştur. Bunların yanı sıra Türkiye’deki 365 oda ve borsadan Birliğimize iletilen sorunlar ve taleplere ilişkin çalışmalar TOBB öncülüğünde, ilgili makamlar nezdinde yapılmıştır.
Bu kapsamda, TOBB tarafından yürütülen, iş dünyasının talepleri ve bunlara yönelik sonuçlanan hususlar, 23 Mart gününden bugüne kadar şöyledir:
7 NİSAN TARİHİ İTİBARI İLE SONUÇLANAN TALEPLER
- Egzoz gazı emisyon ölçüm işlemleri, üç ay süreyle ertelendi
- KOSGEB’in kredi destek programları kapsamında bankalardan kredi kullanan işletmelerin 30 Haziran’a kadar olan borçları, 3 ay süreyle faizsiz olarak ertelendi
6 NİSAN TARİHİ İTİBARI İLE SONUÇLANAN TALEPLER
- Pandemi hastanesi olarak ilan edilen özel hastanelere, SGK tarafından ödenecek tutarlar yükseltildi
- SGK ve Muhtasar beyannameleri birleştirmesi, 1 Temmuz 2020’ye ertelendi
- Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 21 ilde “Bitkisel Üretimin Geliştirilmesi” programı kapsamında tohum hibe desteği açıklandı
3 NİSAN İTİBARIYLE SONUÇLANAN TALEPLER
- Taşımacılığın hızlandırılması ve hammadde tedarikinin aksamaması amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından “Kapıkule Gümrük Kapısına” hızlı tanı PCR testi yapan mobil laboratuar kurulmasına ve hızlı tanı Kovid-19 testi yapılmasına onay verildi,
- Turizm sektöründe, iş sözleşmeleri askıda olan çalışanlardan Nisan ayında sigortalı girişi yapılan işçiler “kısa çalışma ödeneği” kapsamına alındı
- Kısa çalışma ödeneği kapsamında olan çalışanın kısa çalışma ücreti ile net maaşı arasındaki farkı ödemek isteyen işverenler, SGK bildirimini “0 gün” yaparak aradaki farkı sorun olmadan ödeyebilecek
- Kısa çalışma kapsamında bulunan işyerlerinde çalışmasını sürdüren çalışanlar için, asgari ücret desteği ödenmeye devam edecek
- Muayene süresi gelen tüm araçlar için araç muayene süreleri için 3 ay ertelendi
2 NİSAN TARİHİ İTİBARIYLE SONUÇLANAN TALEPLER
- Mersin limanı’nda ardiye ücretleri düşürüldü
- Kamu kurumları tarafından gerçekleştirilen ihaleler için, koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle sözleşme şartlarının yerine getirilememesi halinde, “süre uzatımı verilmesi” veya “sözleşmenin feshedilmesi” mümkün hale geldi
30 MART TARİHİ İTİBARIYLE SONUÇLANAN TALEPLER
- Mevsimlik tarım işçilerinin salgın hastalığa karşı barınma ve çalışma koşullarının sürekli olarak kontrol edilmesi, tarım arazilerine ulaşım koşullarının iyileştirilmesi ve tarım ürünlerinin pazara ulaşımını kolaylaştıracak tedbirlerin alınmasına yönelik düzenleme yapıldı
- Tarım Kredi Kooperatifleri’ne Nisan ve Mayıs’ta ödenmesi gereken krediler, faizsiz olarak 2 ay süreyle ertelendi
- Banka şubelerinin kredi uygulamalarından kaynaklı sorunların iletilmesi için BDDK nezdinde şikayet hattı oluşturuldu
- Kredi Garanti Fonu’nun kefalet kapasitesi 500 milyar TL’ye çıkarıldı, ayrıca 31.12.2020 tarihine kadar kullandırılacak kredilerde, “vergi borcu yoktur” ve “SGK prim borcu yoktur” belgeleri aranmayacak
- 11 Mart 2020 tarihi itibariyle, ticari taşımacılık yapan firmaların yetki belgelerinde kayıtlı olan ve muayene süreleri geçen araçların (tır, kamyon, kamyonet vb.) yetki belgelerinden düşüm işlemleri ertelendi
- Gelir İdaresi Başkanlığı interaktif vergi dairesi internet adresinde, “mücbir sebep durum sorgu ekranı” açıldı, işletmeler internet üzerinden “mücbir sebep” hükümlerinden faydalanıp faydalanamayacaklarını sorgulayabilecek
27 MART TARİHİ İTİBARİYLE SONUÇLANAN TALEPLER
- Haziran ayında Oda ve Borsalara ödenmesi gereken yıllık üyelik ve munzam aidatları, “gecikme zammı” ve “faiz” tahakkuk ettirilmeksizin Ekim 2020 tarihine ertelendi.
- İşletmelerin çeklerini ödeyebilmeleri için, tüm sektörlerde Kredi Garanti Fonu destekli 3 ay anapara ve faiz ödemesiz “Çek Ödeme Destek Kredisi” 30 Mart 2020’de uygulamaya alınacak.
- Kamu bankaları tarafından açıklanan “İşe Devam Kredi Desteği” yanında özel bankaların da katılabileceği %9,5 faizli, 3 ay ödemesiz 12 ay vadeli “Ekonomik İstikrar Kalkanı Kredi Desteği” paketi Türkiye Bankalar Birliği tarafından açıklandı. Bu kredi paketine başvurular 30 Mart 2020’de kabul edilmeye başlanacak.
26 MART TARİHİ İTİBARIYLE SONUÇLANAN TALEPLER
- Kısa Çalışma Ödeneği başvurusu için istenen belge sayısı 10’dan 2’ye düşürüldü
- Mikro ve küçük ölçekli işletmeler için geçerli olan “Ticari Alacak Sigortası” kapsamında orta ölçekli (cirosu 125 Milyon TL’ye kadar olan) işletmeler de dahil edildi
- Tarım ve Orman Bakanlığı, 27 Mart itibariyle yaklaşık 1.9 Milyar TL’lik destekleme ödemesi yapacak
- Tarım ve Orman Bakanlığı öncülüğünde geleneksel hayvansal üretim yapan işletmeler için 100 bin TL’ye kadar, bitkisel üretim yapan işletmeler için 50 bin TL’ye kadar faizsiz kredi verilecek
25 MART TARİHİ İTİBARIYLA SONUÇLANAN TALEPLER
- Kamu bankaları öncülüğünde “İş’e Devam Kredi Desteği” açıklandı. 6 ay anapara ve faiz ödemesiz, toplam 36 ay vadeli ve yıllık %7,5 faiz oranlı kredi başvuruları 26 Mart 2020 tarihi itibariyle başlayacak
- Kısa Çalışma Ödeneği’nden yararlanma şartları iyileştirildi. 600 gün sigorta primi şartı 450 güne, son 120 günlük prim ödeme şartı 60 güne indirildi*
- 1 Mart 2020 ile 30 Haziran 2020’ye kadar işyeri kira bedelinin ödenememesi, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacak*
- Turizm sektöründe 1 Nisan 2020 tarihi ile 30 Haziran 2020 tarihi arasında kamuya ödenecek tüm kira, hasılat, ecrimisil ödemeleri 6 ay ertelendi*
- Konaklama Vergisi, 1 Ocak 2021 tarihine ertelendi*
- 24 Mart 2020 öncesine ait ödenmeyen kredi/çek/senet/kredi kartı borçları, 31 Aralık 2020 tarihine kadar ödenir veya yeniden yapılandırılırsa, sicile işlenmeyecek*
- Telafi çalışma süresi 2 aydan 4 aya çıkartıldı*
*TBMM’de Kabul Edilmiş Olup, Önümüzdeki Günlerde Onaylanması Beklenmektedir.
24 MART TARİHİ İTİBARIYLA SONUÇLANAN TALEPLER
- Mart ayı KDV ve BA/BS beyannameleri ve ödemeleri 1 ay ertelendi.
- Mart, Nisan, Mayıs aylarına ilişkin 6 aylık Muhtasar ve KDV ertelemeleri, tüm şahıs işletmelerini ve bazı ilave sektörleri (Mobilya, Madencilik, İnşaat, Endüstriyel Mutfak, Araç Kiralama, Matbaacılık, Sağlık Hizmetleri) de kapsayacak şekilde genişletildi.
- Otopark Yönetmeliği’nin yürürlük tarihi 30 Haziran’a ertelendi.
SONUÇLANAN TALEPLER (23 Mart 2020 itibariyle)
- Perakende, AVM, Demir Çelik, Otomotiv, Lojistik- Ulaşım, Sinema, Tiyatro, Konaklama, Yiyecek-İçecek, Tekstil Konfeksiyon ve Etkinlik – Organizayon sektörleri için Nisan, Mayıs ve Haziran’daki Muhtasar, KDV, SGK ödemeleri 6’şar ay ertelenecek
- KGF desteği 25 milyar liradan 50 milyar liraya çıkartılacak, böylece 350 milyar TL’nin üzerinde ilave kefalet limiti sağlanacak. Kullandırımlarda likidite ve teminat açığı bulunan firmalar ile KOBİ’lere öncelik verilecek.
- Kovid-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların kredi anapara ve faiz ödemeleri asgari 3 ay ötelenecek ve ilave finansman desteği sağlanacak.
- Kamu bankaları ve bazı özel bankalar tarafından vadesi gelen çek, maaş, kredi, dönem sonu faizi gibi ödemeler için ilave kredi limiti tahsis edilecek.
- İhracatçıya stok finansmanı desteği verilecek.
- Reeskont kredisi geri ödemelerine 90 güne kadar vade uzatımı sağlanacak, yeni kullanımlara 12 ay ek taahhüt kapama süresi verilecek, kredi kullanım süreleri 240 güne ve uzun vadeliler için 720 güne çıkarılacak.
- KOSGEB’in 30 Haziran’a tahakkuk edecek alacakları 2021 yılına ertelenecek.
- Çalıştırılamayan personelin brüt maaşının %60’ına kadarının İşsizlik Fonu’ndan alınmasını sağlayan Kısa Çalışma Ödeneği süreci kolaylaştırılacak ve hızlandırılacak.
- Bu dönemde çalışılamayan mesainin telafisi için tanınan Telafi çalışma süresi 2 aydan 4 aya çıkartılacak.
- Esnek ve uzaktan çalışma modelleri daha etkin hale getirilecek.
- İcra ve iflas takipleri 30 Nisan’a kadar durdurulacak.
- Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında temerrüde düşen firmaların kredi siciline ‘mücbir sebep’ notu düşülecek.
- Konaklama vergisi Kasım ayına kadar uygulanmayacak.
- Otel kiralamalarına ilişkin irtifak hakkı bedelleri ve hasılat payı ödemeleri Nisan, Mayıs ve Haziran ayları için 6 ay süreyle ertelenecek.
- Havayolu yolcu taşımacılığında KDV oranı 30.06.2020 tarihine kadar % 1’e indirilecek
- Faaliyetleri zorunlu olarak durdurulan iş yerleri için kamu idarelerince kira bedeli tahakkuk ettirilmeyecek.
- Teknoparklardaki kuluçka firmalarından ve ticari işletmelerden 2 ay süreyle kira alınmayacak.
- Geri kazanım payı (GEKAP) beyannameleri altı ayda bir verilecek.
- Kapıkule Sınır Kapısı’nda (öncesinde Habur’da başlatılmıştı) tampon bölgede şoför, dorse veya konteyner değişimi başlatıldı. Uygulama İpsala ve Hamzabeyli kapılarına da yaygınlaştırılacak.